Hapishanelerdeki Ölüm ve İntiharlar Yetersiz Sayıdaki ve Şiddet Eğilimli Görevliler ile İlişkili

The Guardian

06.08.2015

Bu haber İngiltere ve Galler’deki hapishaneler, oradaki genç mahpuslar ve hapishanelerde yaşanan faili meçhul ölümler ve bu konu ile infaz koruma memurlarının ilişkisini içermektedir. Yazıda bahsedilen rapor Türkiye’deki hapishanelerin gözlemlenmesi sonucu yayınlanmış olmasa da  Türkiye’deki hapishanelerde de benzer hatta daha ciddi sorunların yaşandığı ve rapordaki iyileştirici çözüm önerilerinin bizim ülkemizdeki ceza infaz sisteminde de ciddi bir ihtiyaç olduğu aşikardır.

Raporlar Hapishane Çalışanlarındaki Yetersizliklerin Artan Genç Mahpus Ölümlerine Katkı Sağladığını Gösteriyor

Lord Harris hapishanelerdeki çalışan kadrolarının İngiltere’de ve Galler’de yetersiz olduğunu, göz altındaki ve tutukluluktaki her ölümün aslında “devletin başarısızlığı” olduğunu söylüyor.

Bağımsız bir incelemenin sonuçlarına göre İngiltere ve Galler’deki hapishane sistemindeki çalışan sayısının yeterziliği “kendiliğinden ölü bulunan” genç erişkinlerin sayısının artmasına katkı sağlıyor.

Yayınlanan rapor çözüm odaklı 108 öneride bulunuyor ve  her bir genç ölümünün devletin başarısızlığı olduğunu belirtiyor. Rapor 83 tane gencin ölü bulunması vakasını inceliyor ve bu sayı 18-24 yaş arasında 2 kadın ve 4 çocuğu da kapsıyor.  Rapor bunun yanında intihar eden 22 genci de kapsıyor.

Lord Harris “ Her bir ölüm, birinin kızının ya da oğlunun, kardeşinin, ebeveyinin ya da eşinin yürek yakan kayıbını temsil ediyor. Her bir ölüm, devletin bu çocukları korumak kaygısı gütmemesinin bir sonucu olarak yine devletin başarısızlığı olarak ortaya çıkıyor ve aynı eleştiriler tekrar tekrar yapılıyor çünkü bu ölümler tekrar tekrar yaşanıyor.”

Harris incelemesinde çalışmaları sonucunda hapishanelerdeki ehil çalışan sayısının yetersizliğinin bu konuyu büyük ölçüde etkilediğini bulduğunu belirtiyor. “ Yetersiz personal sayısı açık bir biçimde bu ölümlerin bir çoğunda ciddi payı olan bir faktör ve  bu durum aslında hepimiz için çok büyük bir kaygı olmalı çünkü güncel kaynak ve bütçelere rağmen bu durum hapishanelerin koşullarını daha da kötüye gittiğini bizlere gösteriyor,”  diyor. “ Kaçırılan ruh sağlığı randevuları ile sıkça karşılaşıyoruz çünkü o esnada mahpusa refakat edecek görevli sayısı yeterli değil.”

“ Şu anki süreçte kadroya görevli alımlarının tamamlanmasına rağmen bu sayı yeterli değil  ve kadroya alınmış görevlilerin yeterliliklerinin yeniden gözden geçirilmesi şart.”

Harris hapishane müdürlerini genç mahpusların amaç taşıyan ve eğilimlerine yönelik aktivitelerde bulunduğundan emin olması konusunda ve onlara günde en az 8 saat hücrelerinin dışında açık havada vakit geçirme imkanın verilmesinin sağlanması konusunda göreve çağırıyor. Harris Ceza İnfaz Kurumlarında sorumlu ulusal birimin (National Offender Management System) hapishanelerde kaç tane güvenli hücre olduğunu, mahpusların yaşlarına ve sağlık durumlarına göre hücre dışında ne kadar zaman geçirdiklerini bilmemelerinin de şaşırtıcı olduğunu söylüyor. Harris ayrıca hapishanelerdeki şebekeler ve çete kültürü ile baş etmeye uygun politikaların eksikliğine de vurgu yapıyor.

Harris “Dersimizi almıyoruz ve değişimi getirecek sağlam adımlar atmıyoruz. Bu konuda hızlı ve kolay bir çözüm olmadığından ceza infaz sisteminin radikal değişimler yapması gerekiyor ve gözaltındaki ya da tutukluluk halindeki korunmasız insanları korumak için daha etkili çalışması gerekiyor ve bu da oldukça açık bir şekilde görülüyor.” Hapishanelerdeki genç mahpuslar  zalim, kasvetli ve moral bozucu hapishane ortamında bir amacı olan ve iyileştirici aktivitelere yeteri kadar ulaşamıyorlar.

Raporda sunular öneriler şu maddeleri içeriyor:

• Hapishaneler genç insanları rehabilite etmek için başvurulacak en son yol olarak görülmelidir.
• Hapishanelerin amacı çok temel bir inceleme ve reziyondan geçmeli ve temel odak noktası kesinlikle rehabilitasyon olmalıdır.
• Her bir genç mahpus hücresi dışında, açık havada en az 8 saat geçirmelidir.
• Ceza İnfaz Kurumlarından Sorumlu Birim kesinlikle hapishanelerdeki güvenli hücre sayısını gözden geçirmelidir.
• Bir amaca yönelik aktiviteler ile daha çok zaman geçirilmelidir.
• Hapishanelede bir ölüm olduğunda hapishane müdürü şahsi olarak mahpusun yakınlarına telefonla bildirmelidir.
• 24 saat aranabilen zorbalık hattı açılmalı ve böylelikle mahpusların ve ailelerinin problemlerini rapor edebileceği bir alan sağlanmalıdır.
• Her bir genç için tutukluluk süreçlerinde ilgilenecek ehil ve deneyimli bir memur olmalıdır.

Yayınlanan bu rapor hapishanelerde ölü bulunan gençlerin sayısının artması ve bu konuda bir kaygı duyulması nedeni ile Adalet Bakanlığı Komisyonu tarafından denetlenmiştir. 2013te Ceza İnfaz Denetleme Kurumlarına bağlı 2 gizli müfettişin raporu da genç mahpusların can güvenliği ve hapishanelerdeki şiddetin boyutu hakkında kaygılar taşımaktadır.